Transfer świadczeń rodzinnych

Świadczenia rodzinne uzyskane w jednym z państw członkowskich EOG lub Szwajcarii mogą zostać transferowane do innego państwa EOG lub Szwajcarii. Natomiast świadczenia rodzinne z krajów trzecich transferowi nie podlegają.

Zgodnie z prawem wspólnotowym świadczenia rodzinne to wszelkie świadczenia rzeczowe lub pieniężne, wyrównujące koszty utrzymania rodziny, przewidziane w ustawodawstwie danego państwa członkowskiego.

Jeżeli jeden z rodziców pracuje za granicą i opłaca tam składki na ubezpieczenie społeczne, a drugi wraz z dziećmi mieszka w Polsce i jest nieaktywny zawodowo, to właściwe do wypłaty świadczeń rodzinnych jest państwo zatrudnienia.

W wypadku zaś, gdy obydwoje rodzice są aktywni zawodowo w dwóch różnych państwach członkowskich EOG lub Szwajcarii, to właściwe do wypłaty świadczeń rodzinnych będzie państwo, w którym mieszkają członkowie rodziny (dzieci).

Warto wiedzieć

W celu ustalenia właściwego ustawodawstwa oraz określenia uprawnienia do świadczeń rodzinnych drugiego z rodziców instytucja państwa zatrudnienia wysyła formularze z serii E 400 do polskiej instytucji właściwej, czyli Regionalnego Ośrodka Polityki Społecznej (ROPS).

Po sprawdzeniu sytuacji dotyczącej wykonywania działalności zawodowej przez drugiego z rodziców, potwierdzeniu liczby i wieku członków rodziny oraz ewentualnego uprawnienia do świadczeń rodzinnych w Polsce, ROPS odsyła uzupełnione formularze do instytucji właściwej państwa zatrudnienia.

Po uzyskaniu pełnych informacji zostaje wydana decyzja o ewentualnym przyznaniu świadczeń rodzinnych za granicą na członków rodziny (dzieci) zamieszkujących w innym państwie.

Każde państwo ustala zasady przyznawania i wysokość świadczeń rodzinnych na podstawie swoich wewnętrznych przepisów. W celu zweryfikowania uprawnienia do świadczeń rodzinnych instytucja właściwa w danym państwie żąda dokumentów potwierdzających m.in. zatrudnienie na terytorium tego państwa, odprowadzanie składek na ubezpieczenie społeczne, podatków.

Jeżeli świadczenia rodzinne w państwie właściwym do wypłaty świadczeń rodzinnych są niższe niż świadczenia przewidziane w drugim państwie, to wówczas instytucja tego drugiego państwa jest zobowiązana do wypłaty różnicy między wysokościami tych świadczeń.

Warunkiem uzyskania świadczeń rodzinnych za granicą jest złożenie wniosku we właściwej instytucji w danym państwie. Ich lista jest dostępna na stronie internetowej Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej.

Warto wiedzieć

Przepisy wspólnotowe w zakresie przyznania świadczeń rodzinnych dotyczą każdego, kto:

• jest zatrudniony u pracodawcy zagranicznego lub pracuje zagranicą na własny rachunek,
• studiuje w innym państwie członkowskim,
• pracował w innym państwie i z tego tytułu otrzymuje z tego państwa emeryturę lub rentę, natomiast mieszka z rodziną w Polsce,
• otrzymuje polską emeryturę lub rentę, ale wyprowadził się za granicę,
• otrzymuje polski lub zagraniczny zasiłek dla bezrobotnych, mieszka w Polsce lub za granicą,
• jest sierotą po pracowniku najemnym, osobie pracującej na własny rachunek, emerycie lub renciście, mieszka w Polsce lub za granicą.