Autocasco jest ubezpieczeniem dobrowolnym, a więc nie mamy obowiązku zawarcia takiego ubezpieczenia. Jak większość ubezpieczeń gospodarczych, z wyjątkiem tych określonych odrębnymi przepisami, jest zawierane poprzez podpisanie umowy i to umowa jest głównym źródłem praw i obowiązków zarówno konsumenta, jak i zakładu ubezpieczeń.
Ubezpieczenie autocasco (AC) ma przede wszystkim zrekompensować koszty naprawy pojazdu w przypadku jego uszkodzenia częściowego lub całkowitego – najczęściej wskutek zawinionego przez kierującego zderzenia, kolizji z innym pojazdem lub przedmiotem znajdującym się na zewnątrz / poza pojazdem np. drzewem, ogrodzeniem, budynkiem, zwierzęciem. Ubezpieczenie AC może również obejmować ochronę z tytułu kradzieży pojazdu, jednak w tym celu często należy je rozszerzyć na ryzyko kradzieżowe, we wzorcach określane w skrócie KR. Ubezpieczenie AC standardowo nie obejmuje szkód powstałych:
• w pojeździe stanowiącym własność innej osoby niż wymieniona jako właściciel w dokumencie ubezpieczenia;
• z winy umyślnej lub rażącego niedbalstwa właściciela pojazdu oraz wszelkich innych osób upoważnionych do użytkowania pojazdu;
• podczas kierowania pojazdem przez ubezpieczonego lub upoważnionego kierowcę w stanie po użyciu alkoholu, narkotyków, środków odurzających, substancji psychotropowych;
• podczas kierowania pojazdem przez ubezpieczonego lub upoważnionego kierowcę nie posiadającego uprawnień do kierowania ubezpieczonym pojazdem;
• w czasie ruchu pojazdem, gdy pojazd nie był dopuszczony do ruchu w przypadku pojazdów podlegających rejestracji – gdy w chwili zaistnienia szkody pojazd nie był zarejestrowany lub nie posiadał ważnego badania technicznego;
• w okolicznościach innych niż podane w zgłoszeniu szkody;
• w wyposażeniu pojazdu nie określonym we wniosku;
• wskutek przywłaszczenia pojazdu;
• w wyniku bieżącej eksploatacji;
• podczas używania pojazdu jako narzędzia przestępstwa;
• wskutek działań wojennych, a także powstałych wskutek użycia pojazdu w związku z obowiązkowymi świadczeniami na rzecz wojska i policji;
• w pojazdach nielegalnie wprowadzonych na terytorium Polski;
• w następstwie użytkowania pojazdu niezgodnie z jego przeznaczeniem, a także zaistniałych wskutek niewłaściwego załadowania i przewożenia ładunku lub bagażu;
• w wyniku uszkodzenia lub zniszczenia ogumienia, chyba że powstały one wskutek działania osób trzecich lub powstały jednocześnie z uszkodzeniem lub zniszczeniem innych części pojazdu, objętych ochroną ubezpieczeniową AC;
• w elementach uszkodzonych i nie naprawionych przed zawarciem umowy;
• wskutek kradzieży pojazdu, gdy kierujący wysiadł z pojazdu, pozostawiając wewnątrz kluczyki lub sterownik służący do otwarcia lub uruchomienia pojazdu bez ich zabezpieczenia z należytą starannością przed możliwością uruchomienia pojazdu przez osobę niepowołaną (nie dotyczy kradzieży, która została dokonana z użyciem przemocy);
• wskutek kradzieży pojazdu w przypadku nienależytego zabezpieczenia kluczyków lub sterowników służących do otwarcia lub uruchomienia pojazdu lub dokumentów pojazdu polegającego w szczególności na pozostawieniu lub przechowywaniu wyżej wskazanych przedmiotów lub dokumentów w miejscu, w którym mają do nich dostęp osoby nieupoważnione (nie dotyczy kradzieży, która została dokonana z użyciem przemocy);
• wskutek kradzieży pojazdu w przypadku nie zabezpieczenia pojazdu zgodnie z jego konstrukcją i nie uruchomienia wszystkich urządzeń zabezpieczających pojazd przed kradzieżą, określonych we wniosku o zawarcie umowy ubezpieczenia (nie dotyczy kradzieży, która została dokonana z użyciem przemocy).
Jeżeli podróżujemy naszym pojazdem za granicę warto sprawdzić czy ubezpieczenie AC, które jest nam oferowane gwarantuje ochronę również poza terytorium Polski.
Ubezpieczeniem autocasco są objęte określone w o.w.u. pojazdy mechaniczne:
- mogące się poruszać na podstawie przepisów ustawy prawo o ruchu drogowym oraz zarejestrowane za granicą,
- napędzane umieszczonym na nich silnikiem (za silnik można uznać wiele urządzeń), trolejbusy, tramwaje.
Umowę ubezpieczenia autocasco można zawrzeć za pośrednictwem agenta ubezpieczeniowego, który jest przedstawicielem zakładu ubezpieczeń. Należy pamiętać, iż agent konkretnego zakładu ubezpieczeń zaproponuje nam produkt tylko ubezpieczyciela, z którym sam współpracuje. Szerszą ofertę można znaleźć u tzw. multi-agenta, który współpracuje z kilkoma zakładami ubezpieczeń, a więc może przedstawić ofertę kilku zakładów ubezpieczeń. Istnieje również możliwość zawarcia takiej umowy przez Internet lub telefon.
Najczęściej zawarcie umowy oznacza przystąpienie do warunków umowy, jakie dany zakład ubezpieczeń określił w Ogólnych warunkach ubezpieczenia autocasco pojazdów (o.w.u.). Jest to odrębny dokument, zazwyczaj kilkunasto-stronnicowy. O.w.u. są tzw. wzorcem umownym, co oznacza, że wiążą drugą stronę (klienta), jeżeli zostaną doręczone przed zawarciem umowy. Agent ubezpieczeniowy powinien udostępnić nam treść o.w.u. odpowiednio wcześniej przed zawarciem umowy ubezpieczenia, abyśmy mieli wystarczająco dużo czasu na szczegółowe zapoznanie się z ich treścią. Należy pamiętać, że zawierając umowę ubezpieczenia najczęściej kwitujemy również odbiór dokumentu o.w.u. Skoro kwitujemy ich odbiór, musimy wiedzieć, że będą nas one wiązać.
Ogólne warunki ubezpieczenia opracowuje samodzielnie każdy zakłady ubezpieczeń. Oznacza to, że nie są one jednakowe dla wszystkich zakładów ubezpieczeń, jak np. w przypadku obowiązkowego ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów, i często różnią się znacznie swoimi postanowieniami. O.w.u. muszą być zgodne z przepisami kodeksu cywilnego (art. 805-834) oraz ustawy o działalności ubezpieczeniowej. Przepisy te są jednak dość ogólne i nie regulują wielu szczegółowych kwestii.
Mając na uwadze charakter umowy ubezpieczenia autocasco, przed jej zawarciem należy zapoznać się szczegółowo z postanowieniami o.w.u. określającymi zakres udzielonej ochrony ubezpieczeniowej. W celu uzyskania odszkodowania w satysfakcjonującej wysokości należy zwrócić uwagę przede wszystkim na:
– zakres udzielonej ochrony,
– wyłączenia odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń,
– obowiązki ubezpieczającego,
– sposób oraz system oszacowania wartości szkody,
– pomniejszenie odszkodowania o udział własny itp.,
– kwestię VAT,
– uznanie szkody za tzw. szkodę całkowitą oraz sposób wyliczenia pozostałości.
Wysokość składki ubezpieczeniowej wypada uznać jako kwestię ważną, lecz nie pierwszoplanową. Wiąże się ona z uwarunkowaniami wyżej wymienionymi. Zazwyczaj mniejsza składka ubezpieczeniowa oznacza węższy zakres ochrony oraz bardziej restrykcyjne zasady wyliczenia wartości szkody, co w praktyce przekłada się na wypłatę odszkodowania w znacznie mniejszej wysokości niż rzeczywiście poniesione koszty. Zatem warto uiścić nieraz wyższą składkę, która zapewnia ochronę ubezpieczeniową, pozwalającą na uzyskanie odszkodowania na satysfakcjonującym poziomie. Poprzez zawarcie umowy zakład ubezpieczeń zobowiązuje się spełnić określone świadczenie (wypłacić odszkodowanie) w przypadku zajścia zdarzenia przewidzianego w umowie (np. kradzieży pojazdu), a ubezpieczający zobowiązuje się do zapłaty składki.
Przed zawarciem ubezpieczenia warto porównać o.w.u. wybranego zakładu ubezpieczeń z warunkami innych zakładów. Najbardziej właściwą formą jest określenie agentowi swoich potrzeb i oczekiwanie przedstawienia oferty uwzględniającej nasze potrzeby.
Umowę ubezpieczenia zawiera się na podstawie pisemnego wniosku, który bardzo często zawiera wiele pytań dotyczących samego pojazdu, zabezpieczenia przed kradzieżą, jak też miejsca i sposobu użytkowania, obecnego i poprzednich właścicieli, przebiegu ubezpieczenia i innych określających ryzyko. Trzeba rzetelnie na nie odpowiedzieć. Wszelkie niezgodności, jakie zostaną później ujawnione, zakład ubezpieczeń może wykorzystać przeciwko ubezpieczającemu i powołać jako uzasadnienie odmowy wypłaty lub redukcji odszkodowania.
Potwierdzeniem zawarcia umowy autocasco jest polisa wystawiona przez zakład ubezpieczeń bądź jego przedstawiciela. Polisa ubezpieczeniowa nie jest jednak warunkiem istnienia umowy ubezpieczeniowej, ponieważ nie przewidują tego żadne przepisy. Brak jej wystawienia i doręczenia nie przesądza o niezawarciu umowy.
Jeżeli umowa ubezpieczenia autocasco została zawarta na okres dłuższy niż 6 miesięcy, konsument ma prawo odstąpić od umowy w ciągu 30 dni od dnia zawarcia umowy. Dla przedsiębiorców termin ten jest krótszy i wynosi 7 dni. Do takiego odstąpienia nie jest potrzebna zgoda zakładu ubezpieczeń bowiem po oświadczeniu w tym zakresie umowa zostaje rozwiązana. Nie ma również obowiązku „wytłumaczenia” się ze swojej decyzji. Trzeba jednak pamiętać, że pozostaje obowiązek zapłaty składki za okres, w którym umowa obowiązywała – była świadczona ochrona ubezpieczeniowa.
Materiał został przygotowany przez: r.pr. w BRU Tomasza Wróblewskiego, eksperta BRU Wandę Myszkę oraz st. specjalistkę w BRU Małgorzatę Więcko.
źródło: Rzecznik Ubezpieczonych
