Najogólniej rzecz ujmując, istota podatku od towarów i usług polega na tym, że każdy kolejny uczestnik obrotu, będący czynnym podatnikiem VAT, opodatkowuje wyłącznie tę część obrotu, która stanowi różnicę pomiędzy kwotą uzyskaną ze sprzedaży określonego towaru lub usługi a kosztami poniesionymi w celu jego nabycia, wytworzenia lub świadczenia.
Zasada ta realizowana jest poprzez system pomniejszania kwoty podatku należnego od zrealizowanego obrotu o kwoty podatku naliczonego od zakupów niezbędnych do jego osiągnięcia.
Uwaga
Podatnik ma prawo do odliczania podatku naliczonego w zakresie, w jakim nabywane towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Od tej reguły istnieją wyjątki zarówno ograniczające, jak i rozszerzające prawo do odliczenia VAT.
Otóż mimo związku ze sprzedażą opodatkowaną, odliczenia nie dokonuje się w sytuacjach określonych w art. 88 ustawy o VAT, tj. m.in. w odniesieniu do:
1) importu usług, w związku z którymi zapłata należności jest dokonywana bezpośrednio lub pośrednio na rzecz podmiotu mającego miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium lub w kraju wymienionym w załączniku nr 5 do ustawy (tzw. raje podatkowe);
2) paliw silnikowych, oleju napędowego oraz gazu, wykorzystywanych do napędu samochodów osobowych i innych pojazdów samochodowych, o których mowa w art. 86 ust. 3, tj. samochodów, których nabycie uprawnia jedynie do limitowanego odliczenia podatku;
3) usług noclegowych i gastronomicznych, z wyjątkiem nabycia gotowych posiłków przeznaczonych dla pasażerów przez podatników świadczących usługi przewozu osób;
4) towarów i usług, których nabycie:
a) zostało udokumentowane fakturami otrzymanymi przed dniem utraty zwolnienia przysługującego drobnym przedsiębiorcom, określonego w art. 113 ust. 1 lub 9 albo przed dniem rezygnacji z tego zwolnienia, z wyjątkiem przypadków określonych w art. 113 ust. 5 i 7,
b) nastąpiło w wyniku darowizny lub nieodpłatnego świadczenia usługi;
5) przypadków gdy sprzedaż została udokumentowana fakturami lub fakturami korygującymi:
a) wystawionymi przez podmiot nieistniejący lub nieuprawniony do wystawiania faktur lub faktur korygujących,
b) w których kwota podatku wykazana na oryginale faktury lub faktury korygującej jest różna od kwoty wykazanej na kopii;
6) przypadków gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu lub jest zwolniona od podatku;
7) sytuacji gdy wystawiono więcej niż jedną fakturę dokumentującą tę samą sprzedaż;
8) przypadków gdy wystawione faktury, faktury korygujące lub dokumenty celne:
a) stwierdzają czynności, które nie zostały dokonane - w części dotyczącej tych czynności,
b) podają kwoty niezgodne z rzeczywistością - w części dotyczącej tych pozycji, dla których podane zostały kwoty niezgodne z rzeczywistością,
c) potwierdzają czynności, do których mają zastosowanie przepisy art. 58 i 83 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. nr 16, poz. 93 ze zm.) - w części dotyczącej tych czynności;
9) przypadków gdy faktury, faktury korygujące wystawione przez nabywcę zgodnie z odrębnymi przepisami nie zostały zaakceptowane przez sprzedającego;
10) zaświadczeń, o których mowa w art. 86 ust. 5 (zaświadczenie, że nabyty pojazd spełnia określone warunki techniczne uprawniające do pełnego odliczenia VAT), zawierających informacje niezgodne ze stanem faktycznym.
W ustawie można jednak znaleźć również wyjątki rozszerzające prawo do odliczenia VAT, mimo że dokonywana sprzedaż korzysta ze zwolnienia podmiotowego lub też opodatkowana jest poza terytorium Polski. Mowa tu o przypadkach określonych w art. 86 ust. 8 i 9 ustawy o VAT. W myśl ww. przepisów podatnik ma prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, jeżeli importowane lub nabyte towary i usługi dotyczą:
1) dostawy towarów lub świadczenia usług przez podatnika poza terytorium kraju, jeżeli kwoty te mogłyby być odliczone, gdyby czynności te były wykonywane na terytorium kraju, a podatnik posiada dokumenty, z których wynika związek odliczonego podatku z tymi czynnościami;
2) czynności, o których mowa w art. 7 ust. 3-7, tj. nieodpłatnego nieopodatkowanego wydania niektórych towarów (np. drukowanych materiałów reklamowych i informacyjnych, czy prezentów o małej wartości),
Od 1 grudnia 2008 r. prawo do odliczenia podatku naliczonego przysługuje również w odniesieniu do darowizny na cele charytatywne artykułów spożywczych dokonywanej przez ich producenta, która to darowizna podlega zwolnieniu z VAT na mocy dodanego pkt 16 w art. 43 ust. 1 ustawy o VAT.
Podatnik ma również prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, jeżeli importowane lub nabyte towary i usługi dotyczą następujących czynności wykonywanych na terytorium kraju:
1) transakcji ubezpieczeniowych i reasekuracyjnych, w tym świadczonych przez brokerów ubezpieczeniowych i agentów ubezpieczeniowych,
2) udzielania i pośrednictwa w udzielaniu kredytu oraz zarządzania kredytem przez kredytodawcę,
3) pośrednictwa lub wszelkich działań w zakresie gwarancji kredytowych lub jakiegokolwiek innego zabezpieczenia pieniędzy oraz zarządzania gwarancjami kredytowymi przez kredytodawcę,
4) transakcji, w tym pośrednictwa, dotyczących rachunków terminowych i bieżących, płatności, przelewów, długów, czeków i innych zbywalnych instrumentów finansowych, z wyłączeniem inkasa należności i faktoringu,
5) transakcji, w tym pośrednictwa dotyczącego walut, banknotów i monet używanych jako prawne środki płatnicze, z wyłączeniem przedmiotów kolekcjonerskich; przez przedmioty kolekcjonerskie rozumie się monety ze złota, srebra oraz innych metali lub banknoty, które nie są zwykle używane jako prawny środek płatniczy, a także monety o wartości numizmatycznej,
6) transakcji, w tym pośrednictwa, z wyłączeniem zarządzania i przechowywania, których przedmiotem są akcje, udziały w spółkach i stowarzyszeniach, obligacje i inne papiery wartościowe, z wyłączeniem dokumentów ustanawiających tytuł prawny do towarów oraz następujących praw lub papierów wartościowych:
a) prawa do określonego udziału w nieruchomości,
b) praw rzeczowych dających ich posiadaczowi prawo użytkowania w stosunku do nieruchomości,
c) udziałów lub akcji, dających ich posiadaczowi prawo własności lub użytkowania w stosunku do nieruchomości lub jej części
- w przypadku gdy miejscem świadczenia tych usług, zgodnie z art. 27 ust. 3 pkt 1 ustawy o VAT, jest terytorium państwa trzeciego lub gdy usługi dotyczą bezpośrednio towarów eksportowanych, pod warunkiem że podatnik posiada dokumenty, z których wynika związek odliczonego podatku z tymi czynnościami.
źródło:Gofin.pl
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz