Ulga VAT na złe długi

Możliwość rozliczenia podatku w odniesieniu do nieściągalnych wierzytelności potocznie nazywane ulgą na złe długi jest rozwiązaniem korzystnym dla wierzycieli. Mogą bowiem odzyskać podatek należny od wierzytelności, których nie uregulowali im dłużnicy. Na uldze korzysta także fiskus - jemu bowiem należą się odsetki od dłużnika. Przypomnijmy, podatnik może skorygować podatek należny z tytułu dostawy towarów i świadczenia usług na terytorium kraju w przypadku wierzytelności, których nieściągalność została uprawdopodobniona. Aby z tego uprawnienia skorzystać, trzeba spełnić określone warunki. Zostały one określone w art. 89a ust. 2 ustawy o VAT.

I tak powyższe ma zastosowanie, jeżeli:

1. dostawa towaru lub świadczenie usług jest dokonana na rzecz podatnika, zarejestrowanego jako podatnik VAT czynny, niebędącego w trakcie postępowania upadłościowego lub w trakcie likwidacji
2. wierzytelności zostały uprzednio wykazane w deklaracji jako obrót opodatkowany i podatek należny
3. wierzyciel i dłużnik na dzień dokonania korekty podatku są podatnikami zarejestrowanymi jako podatnicy VAT czynni
4. wierzytelności nie zostały zbyte
5. od daty wystawienia faktury dokumentującej wierzytelność nie upłynęły 2 lata, licząc od końca roku, w którym została wystawiona
6. wierzyciel zawiadomił dłużnika o zamiarze skorygowania podatku należnego, a dłużnik w ciągu 14 dni od dnia otrzymania zawiadomienia nie uregulował należności w jakiejkolwiek formie.

Nieściągalność wierzytelności uważa się za uprawdopodobnioną w przypadku, gdy wierzytelność nie została uregulowana w ciągu 180 dni od upływu terminu jej płatności określonego w umowie lub na fakturze.

Jak można wywnioskować z powyższego, ulga na złe długi polega na niczym innym, jak skorygowaniu podatku należnego wierzyciela, który wcześniej odprowadził do urzędu skarbowego, a dotyczącego wierzytelności, których dłużnik nie uregulował. Z jednej strony bowiem wierzyciel wykonał tutaj usługę lub dostarczył towar na rzecz dłużnika i wykazał z tego tytułu podatek należny, z drugiej natomiast nie otrzymał należnej mu zapłaty. Dłużnik natomiast otrzymując fakturę i towar (bądź usługę) odliczył podatek naliczony z tego dokumentu przy czym nie dokonał płatności na rzecz wierzyciela.

Zatem wierzyciel nie tylko nie otrzymał zapłaty za towar czy wykonaną usługę, ale dodatkowo musiał jeszcze zapłacić od tej czynności podatek VAT fiskusowi. Ulga na złe długi pozwala mu na odzyskanie tego podatku. Może to jednakże nastąpić dopiero po upływie pewnego czasu.

Beneficjentem ulgi jest zatem wierzyciel. Jak jednak wskazuje wypowiadający się w „Gazecie Prawnej” Grzegorz Grablewski, starszy menedżer z wrocławskiego biura PricewaterhouseCoopers, nie tylko on na takiej uldze korzysta.

Wszystko za sprawą konstrukcji przepisów o uldze na złe długi i rozliczeniu podatku VAT. Z jednej strony bowiem wierzyciel zmniejsza swój VAT należny o ten, który wynika z wierzytelności nieściągalnych, z drugiej natomiast dłużnik musi także skorygować swój podatek VAT wynikający z tej wierzytelności. Jednakże, jak wskazują przepisy, wierzyciel dokonuje korekty podatku w deklaracji bieżącej, natomiast dłużnik musi dokonać odpowiedniego pomniejszenia podatku naliczonego podlegającego odliczeniu lub w przypadku jego braku, do odpowiedniego powiększenia kwoty podatku należnego, o kwotę podatku wynikającą z nieuregulowanych faktur, poprzez korektę deklaracji za okres, w którym dokonał odliczenia (czyli za okres odpowiednio wcześniejszy).

Tym samym wystąpi u niego konieczność zapłaty odsetek od zaległości podatkowej. Odsetki te są należne fiskusowi. Zatem, mimo że sama wartość korekty dla skarbu państwa jest tutaj neutralna, tak uzyskuje on realną korzyść z tytułu odsetek należnych od dłużnika, który musi dokonać wstecznej korekty podatku.

============================================================================

USTAWA
z dnia 11 marca 2004 r.
o podatku od towarów i usług
(Dz. U. z dnia 5 kwietnia 2004 r. z późniejszymi zmianami )

Rozdział 1a

Rozliczenie podatku w odniesieniu do nieściągalnych wierzytelności

Art. 89a. 1. Podatnik może skorygować podatek należny z tytułu dostawy towarów lub świadczenia usług na terytorium kraju w przypadku wierzytelności, których nieściągalność została uprawdopodobniona, z zastrzeżeniem ust. 2-5. Korekta podatku dotyczy również kwoty podatku przypadającej na część kwoty wierzytelności odpisanej jako nieściągalna lub której nieściągalność została uprawdopodobniona.
1a. Nieściągalność wierzytelności uważa się za uprawdopodobnioną w przypadku, gdy wierzytelność nie została uregulowana w ciągu 180 dni od upływu terminu jej płatności określonego w umowie lub na fakturze.
2. Przepis ust. 1 stosuje się w przypadku gdy spełnione są następujące warunki:
1) dostawa towaru lub świadczenie usług jest dokonana na rzecz podatnika, o którym mowa w art. 15 ust. 1, zarejestrowanego jako podatnik VAT czynny, niebędącego w trakcie postępowania upadłościowego lub w trakcie likwidacji;
2) wierzytelności zostały uprzednio wykazane w deklaracji jako obrót opodatkowany i podatek należny;
3) wierzyciel i dłużnik na dzień dokonania korekty, o której mowa w ust. 1, są podatnikami zarejestrowanymi jako podatnicy VAT czynni;
4) wierzytelności nie zostały zbyte;
5) od daty wystawienia faktury dokumentującej wierzytelność nie upłynęły 2 lata, licząc od końca roku, w którym została wystawiona;
6) wierzyciel zawiadomił dłużnika o zamiarze skorygowania podatku należnego ze względu na wystąpienie okoliczności, o których mowa w ust. 1, a dłużnik w ciągu 14 dni od dnia otrzymania zawiadomienia nie uregulował należności w jakiejkolwiek formie.
3. Korekta podatku należnego może nastąpić w rozliczeniu za okres rozliczeniowy, w którym upłynął termin określony w ust. 2 pkt 6, nie wcześniej niż w rozliczeniu za okres, w którym wierzyciel uzyskał potwierdzenie odbioru przez dłużnika zawiadomienia, o którym mowa ust. 2 pkt 6. Warunkiem dokonania korekty jest uzyskanie przez wierzyciela potwierdzenia odbioru przez dłużnika zawiadomienia, o którym mowa ust. 2 pkt 6.
4. W przypadku gdy po dokonaniu korekty określonej w ust. 1 należność została uregulowana w jakiejkolwiek formie, podatnik, o którym mowa w ust. 1, obowiązany jest zwiększyć podatek należny w rozliczeniu za okres, w którym należność została uregulowana. W przypadku częściowego uregulowania należności podatek należny zwiększa się w odniesieniu do tej części.
5. Podatnik obowiązany jest wraz z deklaracją podatkową, w której dokonuje korekty podatku należnego określonej w ust. 1, zawiadomić o korekcie, o której mowa w ust. 1, właściwy dla podatnika urząd skarbowy wraz z podaniem kwot korekty podatku należnego.
6. Podatnik w ciągu 7 dni od dnia dokonania korekty podatku należnego wymienionej w ust. 1 obowiązany jest również zawiadomić dłużnika o tej czynności. Kopia zawiadomienia jest przesyłana do właściwego dla podatnika urzędu skarbowego.
7. Przepisów ust. 1-6 nie stosuje się, jeżeli pomiędzy wierzycielem a dłużnikiem istnieje związek, o którym mowa w art. 32 ust. 2-4.

Art. 89b. 1. W przypadku otrzymania zawiadomienia, o którym mowa w art. 89a ust. 2 pkt 6, i nieuregulowania należności w terminie 14 dni od dnia otrzymania tego zawiadomienia, podatnik (dłużnik) jest obowiązany do odpowiedniego pomniejszenia podatku naliczonego podlegającego odliczeniu lub w przypadku jego braku, do odpowiedniego powiększenia kwoty podatku należnego, o kwotę podatku wynikającą z nieuregulowanych faktur, poprzez korektę deklaracji za okres, w którym dokonał odliczenia.
2. W przypadku częściowego uregulowania należności przed upływem terminu, o którym mowa w ust. 1, korekta dotyczy podatku naliczonego przypadającego na nieuregulowaną część należności.
3. Do zaległości podatkowych wynikających z korekty podatku naliczonego, o którym mowa w ust. 1, mają zastosowanie odrębne przepisy o odpowiedzialności osób trzecich za zaległości podatkowe podatnika.
4. W przypadku uregulowania należności po dokonaniu korekty, o której mowa w ust. 1, podatnik ma prawo do zwiększenia kwoty podatku naliczonego w rozliczeniu za okres, w którym należność uregulowano, o kwotę podatku, o której mowa w ust. 1. W przypadku częściowego uregulowania należności podatek naliczony może zostać zwiększony w odniesieniu do tej części.
5. Do zawiadomienia, o którym mowa w ust. 1, stosuje się odpowiednio przepisy Ordynacji podatkowej o doręczeniach.

źródło:

• eGospodarka.pl
• art. 89a ust. 2 ustawy o VAT