sobota, 2 maja 2009

Zakres i cel kontroli podatkowej

Zakres kontroli podatkowej wynika z art. 281 § 1 i 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2005 r. nr 8, poz. 60 z późn. zm.; ost. zm. Dz.U. z 2009 r. nr 18, poz. 97). Zgodnie z tym przepisem celem kontroli podatkowej jest sprawdzenie, czy kontrolowani wywiązują się z obowiązków wynikających z przepisów prawa podatkowego. Wynika z tego zakres przedmiotowy kontroli podatkowej, który obejmuje zarówno obowiązki materialne, jak i proceduralne nałożone na określone podmioty na mocy przepisów prawa podatkowego, to jest na podstawie przepisów ustaw podatkowych oraz wydanych na ich podstawie aktów wykonawczych. Organy podatkowe pierwszej instancji przeprowadzają kontrolę podatkową u podatników, płatników, inkasentów oraz następców prawnych. Katalog tych podmiotów jest zamknięty. Dlatego też ważna jest znajomość ustawowych definicji w tym zakresie.
Minister właściwy do spraw finansów publicznych może również przeprowadzić kontrolę podatkową. Jej celem jest sprawdzenie stosowania uznanej przez ten organ metody ustalania ceny transakcyjnej między podmiotami powiązanymi.
Ze szczególnym rodzajem podatników mamy do czynienia w przypadku spółek cywilnych oraz spółek handlowych o charakterze osobowym (spółki jawne, partnerskie, komandytowe, komandytowo-akcyjne). Na gruncie podatku od towarów i usług czy podatku akcyzowego podatnikami będą te spółki, natomiast na gruncie podatku dochodowego podmiotowość podatkową będą miały nie spółki, a ich wspólnicy. Ma to istotne znaczenie, bowiem jak wcześniej wskazano, kontrola podatkowa może być przeprowadzona wyłącznie w zakresie, w jakim dany podmiot posiada status podatnika.
Przykładowo spółka cywilna może być więc skontrolowana w zakresie swoich obowiązków w podatku od towarów i usług, natomiast nie jest możliwe wszczęcie wobec niej kontroli w zakresie obowiązków w podatku dochodowym, gdyż w tym zakresie podatnikami są wspólnicy i to wobec nich ewentualnie można przeprowadzić kontrolę w tym zakresie.
Kontrolę podatkową można przeprowadzić w podmiocie, który spełnia warunki pozwalające zaliczyć go do jednego z ustawowo wymienionych podmiotów. Nie ma przy tym znaczenia sposób zachowania się podmiotu, a w szczególności czy dopełnił on obowiązków rejestracyjnych, czy składa deklaracje podatkowe, czy wpłaca podatki. Status podatnika, płatnika, inkasenta, następcy prawnego jest bowiem niezależny od woli danej osoby i jej zachowania; jest stanem obiektywnym wynikającym z norm ustawowych.

ZAPAMIĘTAJ
Utrata statusu podatnika, płatnika, inkasenta, następcy prawnego (np. śmierć osoby fizycznej, likwidacja osoby prawnej) prowadzi do niemożliwości skutecznego wszczęcia kontroli podatkowej.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz